Solidny fundament stanowi podstawę każdego domu i decyduje o jego żywotności. Jeszcze kilka lat temu dominowały tradycyjne ławy fundamentowe. Jednak dziś coraz częściej decydujemy się na zastosowanie płyty fundamentowej. Przed dokonaniem ostatecznego wyboru warto zaznajomić się z podstawowymi zaletami i wadami obu tych rozwiązań. Nie bez znaczenia będzie też aspekt ekonomiczny.

Sprawdzone rozwiązanie

Ławy fundamentowe wylewa się bezpośrednio do gruntu bądź na deskowanie. Najczęściej wykorzystuje się do tego beton klasy C12 lub C15. Jest to tradycyjne i sprawdzone rozwiązanie, które chętnie wykorzystuje się podczas budowy domów jednorodzinnych. Szczególnie dobrze sprawdza się na zwartym i suchym gruncie.

Wymiary ławy fundamentowej nie zależą wyłącznie od obciążenia budynku. Równie ważne są warunki glebowe. Im podłoże będzie słabsze, tym rozmiary ławy będą większe. W wyjątkowo trudnych warunkach glebowych trzeba tradycyjny beton zastąpić żelbetem. Dlatego koszt wykonania ławy fundamentowej jest dość zróżnicowany. Pewną niedogodnością tego rozwiązania może być też aspekt osiadania budynku. Jeśli rozmiar ław będzie zbyt mały, a grunt grząski, wówczas wystąpi ryzyko nierównomiernego osiadania.

Zwrot ku nowoczesności

Płyta fundamentowa ma znacznie większą nośność i zapewnia równomierne osiadanie budynku w gruncie. Wiąże się to ze zwiększoną odpornością całego domu. Dlatego jest już powszechnie stosowana m.in. w Skandynawii i Japonii, gdzie występują bardzo trudne warunki glebowe.

Sposób wykonania płyty fundamentowej jest stosunkowo prosty. Na wyrównanym i utwardzonym podłożu umieszcza się warstwę drenażową, następnie montuje izolację przeciwwilgociową oraz zbrojenie. Z izolacji przeciwwilgociowej można zrezygnować, gdy płyta będzie wykonana z wodoodpornego betonu, lecz to rozwiązanie podniesie koszt wykonania fundamentu. Na przygotowanym podłożu można już wykonać płytę fundamentową. Grubość typowej płyty przeznaczonej pod dom jednorodzinny waha się pomiędzy 18 a 35 cm – w zależności od masy budynku oraz rodzaju gruntu. W miejscach ścian nośnych należy wykonać dodatkowe zbrojenie.

Prace nad wykonaniem płyty przebiegają dość sprawnie. Nie potrzeba żadnych przerw technologicznych, dzięki czemu można wykonać fundament w zaledwie kilka dni. Po upływie tygodnia – dwóch od wylania płyty można już rozpocząć pracę nad ścianami.

Jakie są realne korzyści?

Wszystko mogłoby wskazywać na fakt, że wykonanie płyty fundamentowej jest znacznie tańsze niż stworzenie tradycyjnej ławy. Jednak nie musi być to do końca prawda. Wszystko tak naprawdę zależy od założeń projektowych oraz rodzaju gruntu. Tradycyjna ława fundamentowa wylewana na stabilnym i suchym gruncie nie stanowi zbyt dużego obciążenia dla budżetu całej inwestycji. Jednak już posadowienie jej na podmokłym i grząskim gruncie będzie znacznie wyższym wydatkiem.

Koszt wykonania płyty fundamentowej czasem może być zbliżony do ławy fundamentowej. Ostatecznie zależy on od rodzaju stali użytej do zbrojenia oraz od grubości płyty. Standardowa płyta ma grubość ok. 20 cm, która sprawdzi się na suchym i stabilnym podłożu. Lecz w przypadku wilgotnych i grząskich gruntów trzeba zastosować grubszą – czyli droższą – płytę, która zapewni równomierne osiadanie budynku. Nie bez znaczenia będzie też ewentualne obniżenie poziomu wody gruntowej. Zdarza się, że cena płyty fundamentowej może nawet być wyższa niż koszt wykonania tradycyjnej ławy.

Aby zoptymalizować koszty, bardzo ważne jest zebranie z rynku przynajmniej kilku ofert od sprawdzonych firm budowlanych. Pozwoli to na rozeznanie na lokalnym rynku, porównanie cen i większe możliwości ich negocjacji.

Etapy i czas wykonania fundamentów:

Przygotowanie ław fundamentowych:
– wykonanie wykopów
– wylanie ław fundamentowych
– stworzenie izolacji przeciwwilgociowej
– wykonanie ścian fundamentowych
– stworzenie izolacji przeciwwilgociowej na ścianach fundamentowych
– zasypanie wykopów

Prace związane z wykonaniem ław fundamentowych mogą być dość czasochłonne. Pamiętajmy, że pełne związanie się betonu nastąpi dopiero po upływie miesiąca. W wyjątkowo sprzyjających warunkach możemy rozpocząć następny etap prac po upływie dwóch tygodni od wylania ławy.

Przygotowanie płyt fundamentowych:
– usunięcie humusu
– wykonanie warstwy drenażowo-podkładowej.
– wykonanie płyty fundamentowej
– ułożenie izolacji termicznej i przeciwwilgociowej
– wykonanie ewentualnej instalacji grzewczej

Prace związane z wykonaniem płyt fundamentowych są krótsze. Nie musimy poświęcać czasu na wykopy ani późniejsze zasypywanie fundamentów. Nieraz już po upływie tygodnia od wylania płyty możemy przystąpić do kolejnych etapów prac.

Które rozwiązanie wybrać?

Po pierwsze warto zaznajomić się ze specyfiką gruntu oraz z najważniejszymi założeniami projektowymi. Ostateczna decyzja o wyborze rodzaju fundamentu powinna być skonsultowana z doświadczonym fachowcem. Wiele osób uważa, że średni koszt wykonania płyty fundamentowej będzie niższy niż wykonanie tradycyjnej ławy. Jednak nie zawsze jest to prawda. Warto wykonać własną wycenę opartą o warunki glebowe i projekt budynku. Dopiero takie działanie wskaże nam realną skalę wydatków.

Pamiętajmy też, że cena nie jest jedynym wyznacznikiem wyboru. Istotny może być też czas wykonania fundamentów oraz ich właściwości nośne. Nowoczesne płyty fundamentowe warto stosować w szczególnie trudnych warunkach, w których fundament musi odznaczać się dużą nośnością. Płyta fundamentowa dobrze sprawdza się na podłożach grząskich i może od razu stanowić podłogę pierwszej kondygnacji. Co ważne, płyta sprawdza się szczególnie dobrze w domach pasywnych. Nowoczesne technologie wykorzystywane w budowie fundamentów płytowych eliminują mostki termiczne, które mogłyby przepuszczać zimno z podłoża. Dzięki temu dolna kondygnacja jest optymalnie zabezpieczona, co pozwala na późniejsze ograniczenie kosztów grzewczych.

Teskt: Kalkulatory Budowlane, www.kb.pl

Zdjęcie: Stefano Ferrario/ Pixabay