Zmiękczenie jest to usunięcie z cieczy soli twardych (jonów wapnia i magnezu) lub znaczące obniżenie ich koncentracji. Czynność ta jest wykonywana w celu ochrony sprzętu AGD oraz ciepłowniczego przed awarią, powstrzymania tworzenia się osadu w czajniku oraz innych szkodliwych dla sprzętu oraz zdrowia skutków twardości.

Metoda walki z twardością zależy od planowanych celów. Od tego, jakich nieprzyjemności chcemy uniknąć i w jakim celu będziemy używać miękkiej wody:

Zmiękczenie wody pitnej

Jeżeli masz już dosyć osadów w czajniku lub filiżance, jeśli przeszkadza ci oleisty kożuch w herbacie. Jeżeli zależy ci na ekspresie do kawy i czajniku.

Zmiękczenie wody do celów higienicznych

Jeżeli zależy ci na pokonaniu uczucia suchości po kąpieli oraz uniknięciu podrażnienia skóry bez stosowania dużej ilości kremów. Jeżeli chcesz myć się wodą bezpieczną dla zdrowia skóry i włosów.

Zmiękczenie wody, używanej przez sprzęt gospodarstwa domowego.

Jeżeli chcesz zabezpieczyć pralkę i zmywarkę przed awarią lub jeśli chcesz aplikować mniej środków chemicznych. Dla każdego z tych celów przydatny jest różny sposób zmiękczenia wody. Przykładowo, filtry polifosfatowe lub chemia gospodarcza o wysokim stopniu kwasowości będą odpowiednie do ochrony dużego sprzętu AGD, lecz nie nadadzą się do ochrony wody pitnej.

Domowe sposoby zmiękczenia wody

Wszystkie tak zwane „proste chałupnicze sposoby zmiękczenia” nie pozbawiają wody soli twardości, a jedynie nieco obniżają ich koncentrację. Odstawianie wody i wrzucanie do niej kawałeczków krzemienia teoretycznie działa, lecz na tyle wolno i nieefektywnie, że można umrzeć z pragnienia, zanim się doczekasz skutecznego działania.
Dostępne domowe sposoby zmiękczenia wody, które mają rację bytu:

* Dla wody pitnej – zagotowanie.

Podczas gotowania część soli zamienia się w osad. W ten sposób otrzymujemy osad w czajniku, niezbyt smaczną herbatę i tylko nieco zmiękczoną wodę. Gotowanie jest odpowiednim rozwiązaniem zmiękczenia wody dla żelazka parowego. Jeżeli nie żal nam wyrzucać czajnika. Jednakże dla człowieka ciepła woda z kranu nie jest odpowiednia. Gotowanie zabija większość bakterii (ale nie wirusów), jednak szkodliwość związków chloroorganicznych spowodowana gotowaniem tylko się nasili. Związki chloroorganiczne stanowią czynniki rakotwórcze, które często spotykamy w wodzie z kanalizacji.

* Do sprzętów AGD – stosowanie chemii gospodarczej na bazie kwasów.

To efektywny sposób. Jednakże nawet sklepowe środki i dodatki przede wszystkim nie zmiękczają wody, ale po prostu nie pozwalają solom osadzać się i szkodzić elementom grzewczym. Metoda ta jest odpowiednia dla zmywarki i pralki, z kolei zabezpieczanie ekspresu do kawy za pomocą takich środków nie przyniesie pożądanych skutków. Takich środków nie można stosować do wody pitnej. Pozostaje jedynie intensywne oczyszczanie (odwapnianie) ekspresu do kawy lub zmiękczanie wody filtrami do wody pitnej.

* Do zmiękczenia wody na cele higieniczne – Brak dostępnych „domowych” metod.

Podczas nawet szybkiego prysznica czy kąpieli w wannie potrzebujemy dużej ilości wody pod odpowiednim ciśnieniem – dlatego nie obędziemy się bez specjalnego sprzętu do uzdatniania wody. Jedynie filtry wstępne, duże filtry narurowe lub stacje uzdatniania wody mogą zapewnić komfortowe korzystanie.

Zmiękczenie wody przy pomocy filtrów i specjalnych systemów uzdatniania

Dla wody pitnej, która będzie gotowana, do czajnika oraz ekspresu do kawy używa się następujących rodzajów filtrów:

* Filtry odwróconej osmozy – inaczej nazywane RO – ang. Reverse Osmosis.

Całkowicie pozbawiają wodę soli twardości oraz wszystkich szkodliwych domieszek a nas – problemów z osadem. Aby woda mimo wszystko miała smak, do filtra odwróconej osmozy należy dodać mineralizator który zawiera magnez, który normalizuje pH wody. Główną część takiego filtra stanowi membrana osmotyczna, która sprawnie filtruje do 1,5 roku. Należy jednak pamiętać aby dwa razy w roku wymieniać wkłady wstępnego oczyszczania wody oraz raz na rok – mineralizator dla zachowania doskonałych parametrów smakowych wody.

* Filtry przepływowe – podzlewozmywakowe lub narurowe

Nie nadają się do walki z twardością. Ich głównym zadaniem jest usuwanie osadów – wkładami z polipropylenu oraz zanieczyszczeń rozpuszczonych w wodzie – wkładami z aktywowanego węgla. Filtry takie usuwają piach, muł, rdzę oraz chlor, fosfor, żelazo ołów, rtęć, miedz itp. Niektóre filtry posiadają również właściwości bakteriostatyczne oraz wkłady zmiękczające. W takim filtrze zamontowany jest dodatkowy wkład z żywicą jonowymienną w środku, która zamienia jony soli wapnia i magnezu na nieszkodliwe jony sodu.

* Filtry przepływowe – podzlewozmywakowe lub narurowe – zmiękczające

Pomimo możliwości regeneracji zwykłą solą kuchenną są odpowiednie tylko do wody o niskiej i średniej twardości. Aby utrzymać jakość wody należy regularnie wymieniać wkład zmiękczający lub często go regenerować. W bardzo twardej wodzie czynność ta może być potrzebna niemalże co tydzień a po oczyszczeniu woda może być gorzkawa. Dzieje się to dlatego, że filtr oddaje dużo sodu do wody, w której pojawia się wysoka koncentracja soli twardości.

* Dzbanki filtrujące

Praktycznie nie zmiękczają wody. „Zmiękczające” dzbanki nadają się tylko do wody o niskiej i średniej twardości. Wkłady filtrujące należy wymieniać jeszcze częściej niż bardziej wydajne wkłady w przepływowym filtrze.

Systemy oczyszczania i zmiękczania wody w całym domu, służące do ochrony dużego sprzętu AGD

*Do mieszkania lub niewielkiego domu odpowiednie będą zmiękczacze kompaktowe, na przykład najmniejsze produkty serii Waterboss. W kuchni oraz łazience przed wężem wody do zmywarki lub pralki można zamontować przepływowy filtr zmiękczający typu Stiron.

*W celu zmiękczenia wody w większym domu należy wybrać system na podstawie szczegółowej analizy wody przeprowadzonej przez sanepid. Badanie takie pozwoli na określenie parametrów wody zasilającej, które pozwolą na zaprogramowanie stacji uzdatniającej wodę. W celu poprawnej konfiguracji oraz instalacji stacji które odżelaziają, odmanganiają oraz zmiękczają wodę należy skonsultować się ze specjalistą.

Wnioski. Jaką metodą najlepiej jest zmiękczać wodę?

Najlepiej jest zmiękczać wodę filtrami i specjalnymi systemami oczyszczania wody, dlatego że usuwają one nie tylko skutki, ale samą przyczynę – sole twardości zawarte w wodzie. Najlepszym rozwiązaniem dla wody pitnej jest filtr odwróconej osmozy. W celu zmiękczenia wody w łazience i kabinie prysznicowej oraz w celu wstępnego oczyszczenia wody, która ma być następnie filtrowana dzbankiem potrzebujemy specjalnego sprzętu, który pomogą nam wybrać specjaliści w dziedzinie kliku metod i poziomów filtracji.