Czy fundamenty budynku powinny być chronione?
Czy należy zajmować się kwestią izolowania ich? Odpowiedź na to pytanie wydaje się oczywista, ale warto raz jeszcze jej udzielić.
Fundamenty bowiem podatne są na zawilgocenia. Zawilgocenia tego rodzaju spowodowane mogą być nieodpowiednim odprowadzaniem wód deszczowych, kapilarnym wciąganiem wody z gruntu. Inne możliwe przyczyny to wysoki poziom wód gruntowych lub też chłonność gruntu. Takie właśnie czynniki mogą prowadzić do uszkodzeń. Wśród szkód wymienić możemy uszkodzenia farb, również tynków a nawet degradacji materiałów konstrukcyjnych. Skutki zaniedbań są szczególnie odczuwalne przez użytkowników budynku przy długotrwałych przypadkach zawilgocenia. Dzieje się tam, ponieważ pod wpływem wilgoci gromadzą się pleśnie oraz grzyby. To z kolei może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak na przykład alergie czy choroby układu oddechowego.
Znając zagrożenia przyjrzyjmy się zatem, w jaki sposób skutecznie chronić budynek przed wilgocią?
Zacznijmy od tego, że przede wszystkim izolacja pozioma pomiędzy ławą fundamentową a ścianą fundamentową musi być precyzyjnie połączona z izolacją pionową. W praktyce oznacza to dokładne połączenie papy z masą izolacyjną. Kolejna kwestia – płyty styropianowe. Czy w przypadku izolacji fundamentów można użyć takiego samego materiału jak na fasady? Nie, do tego celu dedykowane są inne rodzaje styropianu. Do izolacji termicznej fundamentów zaleca się stosowanie specjalnego styropianu, który jest opracowany do tego celu. Już kolor tego materiału jest pewną podpowiedzią, ponieważ styropian ten na ogół, choć nie zawsze, nie jest biały. Zazwyczaj występuje w kolorach niebieskim, zielonym. Zdarza się jednak grafitowy, może być również tradycyjnie biały.
Najbardziej istotne jest, aby styropian wykonany był z surowca hydrofobowego. Surowiec taki cechuje się ograniczoną chłonnością wilgoci, maksymalnie na poziomie 4%. Producent styropianu przeprowadza badanie chłonności przez 28 dni, a uzyskany wynik jest zawarty w Deklaracji Właściwości Użytkowych. Przypomnieć należy, że Deklaracja Właściwości Użytkowych jest zawsze wymagana, gdy mamy do czynienia z wyrobem budowlanym.
Innymi parametrami istotnymi przy wyborze styropianu są również jego wytrzymałość na naprężenia ściskające oraz współczynnik przewodzenia ciepła. W przypadku produktów przeznaczonych do stosowania przy izolacji fundamentów wytrzymałość na naprężenia ściskające powinna być odpowiednio wysoka, zazwyczaj nie niższa niż 100 kPa. Wynika to z tego, że wyrób winien sprostać naciskowi gruntu. Współczynnik przewodzenia ciepła określa zdolność materiału do przewodzenia ciepła. W przypadku styropianów dedykowanych do opisanych celów współczynnik ten zwykle mieści się w przedziale od 0.031 do 0.036 W/(m*K).
Pozostaje do omówienia jeszcze kwestia montażu. Płyty styropianowe do izolacji fundamentów montuje się podobnie jak płyty elewacyjne, czyli przy użyciu kleju bitumicznego na bazie wody lub kleju poliuretanowego. Montaż płyt odbywa się na tzw. mijankę, co pozwala na minimalizowanie mostków termicznych. Dla ułatwienia prac montażowych można rozciągnąć linki w pionie i poziomie. Ważna kwestia – w fundamentach, w przeciwieństwie do montażu płyt na elewacji, nie stosuje się kołków, które mogłyby umożliwić penetrację wilgoci. Dodatkową ochronę z zewnątrz zapewnia się poprzez zastosowanie folii kubełkowej zakończonej od góry dedykowaną listwą.
Fachowiec nie powinien mieć wątpliwości, czy warto izolować fundamenty. Odpowiednio przeprowadzona izolacja fundamentów zapobiega ucieczkom ciepła i pojawianiu się wilgoci.
Tekst: Eugeniusz Solorz, kierownik ds. wsparcia inwestycji FS “Arbet” Sp. j., www.arbet.pl
Zdjęcie otwierające: Adobe Stock